اینکوترمز به انگلیسی Incoterms بیان دیگر به اصطلاحات بین المللی بازرگانی گفته میشود که به طور گسترده مورد استفاده قرار میگیرد. قواعد اینکوترمز فقط با هدف بیان ساده تر وظایف، هزینه ها و ریسک های مرتبط با حمل و نقل بین المللی ساخته شده است. اولین سند تجاری که مطابق با قوانین اینکوترمز بین المللی نوشته شده است در سال ۱۹۳۶ می باشد.
قوانین اینکوترمز شامل بیش از ۱۰۰ عبارت است که هرکدام از این عبارات دارای یک زبان مشترک بین خریدار و فروشنده است و کمک میکند تا درک بهتری از شرایط تجارت داشته باشید. استفاده از این اصطلاحات میتواند در حل اختلاف و نزاعات تجاری نیز مورد استفاده زیادی قرار بگیرد.
لیستی از اصلاحات اینکوترمز
۱. EXW (Ex Works)
۲. FCA (Free Carrier)
۳. CPT (Carriage Paid To)
۴. CIP (Carriage and Insurance Paid To)
۵. DAP (Delivered at Place)
۶. DPU (Delivered at Place Unloaded)
۷. DDP (Delivered Duty Paid)
۸. FAS (Free Alongside Ship)
۹. FOB (Free on Board)
۱۰. CFR (Cost and Freight)
۱۱. CIF (Cost, Insurance and Freight)
۱۲. DAT (Delivered at Terminal)
۱۳. DAP (Delivered at Place)
۱۴. DDP (Delivered Duty Paid)
هر یک از این اصطلاحات بیان شده نقش بسیار مستقیمی در مسئولیت ها و هزینه هایی که هر دو طرف در حمل و نقل کالا دارند را مشخص میکند.
برای درک بهتر اینکوترمز بسیار خوب است که از یک متخصص در این زمینه راهنمایی بگیرید.
اینکوترمز و قوانین
اینکوترمز بر اساس قوانین و مقررات دولتی و حوزه های قضایی کشورهای مختلف، متفاوت می باشد. در بعضی از موارد این امکان وجود دارد که هزینه های عوارض کالا برعکس قوانین اینکوترمز محاسبه شود.
برای مثال: در کشور هند عوارض کالا بر اساس CIF محسابه میشود ولی در آفریقای جنوبی بر اساس FOB محسابه میشود. به همین دلیل است که باید اطلاعات دقیقی داشته باشید تا مطمعن شوید که تمامی بندهای قرارداد خرید و فروش را براساس قوانین دولتی مشخص و روشن نوشته و خوانده شده است.
قوانین اینکوترمز چه مواردی را بیان میکنند:
- حدود مسئولیت طرفین را مشخص میکند
- هزینه های هر دو طرف قرار داد را تعیین میکند
- ریسک های محتمل تجاری موجود بین خریدار و فروشنده را مشخص میکند.
- از بروز اختلافات ناشی از نفسیر نادرست در اصطلاحات بکار برده شده در قرار دادهای تجاری، جلوگیری میکند.
چه کسانی این قوانین را منتشر کرده اند؟
قوانین براساس تجارت بین الملل ICC منتشر شده است. ICC یک سازمان بین المللی غیردولتی است که در سال ۱۹۱۹ تاسیس شده است و هدف اصلی آن تسهیل در تجارت جهانی است. مرکز اصلی ICC در کشور فرانسه (پاریس) است و تشکیلات محلی در بیش از ۱۰۰ کشور جهان دارد. نسخه های بروز شده در مرکز ICC به صورت دوره ای منتشر میشود و شامل توضیحات و تفسیرهای جدیدی از شرایط حمل و نقل و کالاها می باشد.
ICC مخفف شده عبارت (International Chamber of Commerce – ICC) می باشد.
مزایای اینکوترمز
- کاهش ابهامات: استفاده از اینکوترمز باعث کم شدن ابهامات در معاملات بین المللی میشود. این قوانین به طرفین کمک میکند تا وظایف و مسئولیت های خود را به صورت کامل و واضح درک کنند.
- زبان مشترک: اینکوترمز به عنوان یک زبان بین المللی مشخص در معاملات استفاده میشود.
- تعیین وضعیت و مسئولیت ها: اینکوترمز تعیین وضعیت ها و مسئولیت های خریدار و فروشنده را به صورت جداگانه بررسی و مشخص میکند.
- حفاظت از منافع طرفین: این قوانین که به منافع هر دو طرف اشاره دارد به طرفین کمک میکند تا مسئولیت ها و ریسک های خود را به طور دقیق تعیین کنند و از ابتدای معامله تا پایان آن در مورد حقوق و تعهدات خود اطمینان حاصل کنند.
- حل اختلافات: استفاده از اینکوترمز برای حل اختلافات و نزاع های تجاری بسیار مناسب و مفید است. زیرا این قوانین شرایط و مسئولیت های طرفین را به صورت دقیق بیان میکند و تمام ابهامات را کنار میزند.
قوانین اینکوترمز شامل ۱۱ شرط اصلی و تعدادی شروط فرعی نیز می باشد.
در بین تمام مزیت هایی که گفته شد، در خصوص حمل و نقل میتوان گفت که بهترین پیشنهاد را ارائه داده است:
- مدت زمان تحویل یک بسته چقدر است؟
- روش ها و شرایط حمل و نقل به چه صورت است؟
- چگونه میتوان اطمینان پیدا کرد که استانداردهای تعیین شده توسط هر دو طرف (فروشنده و خریدار) رعایت شده است؟
این سوالاتی هستند که به راحتی میتوانیید بر اساس قوانین اینکوترمز بدست آورید.
معایب استفاده نکردن از اینکوترمز
- ابهامات نیاز به تفسیر دارند: در صورتی که به قوانین اینکوترمز آشنایی نداشته باشید مسئولیت ها و شرایط به صورت کلی فراموش میشوند.
- عدم تعیین دقیق وضعیت و مسئولیت ها: در صورتی که وضایف هر فرد مشخص نباشد و وضعیت دقیقی از کار کرد یک دیگر نداشته باشند ابهامات و درگیری های زیادی پیش می آید.
- عدم حفاظت از منافع طرفین: در صورتی که شرایط و مسئولیت ها به صورت دقیق بیان نشده باشند فروشنده و خریدار در معاملات بین الملل به مشکل اساسی بر میخورند و بدون اینکوترمز قانون مشترکی برای آن ها قابل وضع نیست.
- افزایش احتمال بروز اختلافات: در صورت عدم وجود قوانین مشترک و قابل قبول برای طرفین، ممکن است که هر طرف به نحوه تعیین وضعیت و مسئولیت ها ادعاهای متفاوتی داشته باشند و باعث بروز اختلافات شود.
این نکته را به یاد داشته باشید که اینکوترمز فقط بخش کوچکی از مسئولیت های بین المللی را شامل میشود. از مهم ترین محدودیت های قواعد اینکوترمز:
- عدم اشاره به مبلغ پرداخت شده و یا روش های پرداخت مورد استفاده در معاملات
- عدم ضرف نظر کردن از قوانین رسمی و اجباری
- عدم شاره کردن به انتقال مالکیت کالاها، نقض قراردادها و مسئولیت محصول(عدم اشاره به نوع مالکیت)
- نمیتوان این اصطلاحات را به جای قرار داد رسمی بین دو طرف بکار برد.
- مسئولیت بیمه کالا در هیچ یک از اصطلاحات اینکوترمز به جز گروه C مشخص نشده است. (حتما باید به صورت جداگانه مورد بررسی قرار بگیرند.)
اصطلاحات اینکوترمز برای روش های حمل
- برای حمل و نقل دریایی:
FOB (Free On Board) : فروشنده مسئول هزینهها و ریسکهای حمل و نقل کالا تا زمانی که کالا به بارگیری در کشتی در بندر تعیین شده برسد.
CIF (Cost, Insurance, and Freight) : فروشنده مسئول هزینهها و ریسکهای حمل و نقل کالا تا زمانی که کالا به بارگیری در کشتی در بندر تعیین شده برسد، همچنین مسئول هزینهها و ریسکهای مربوط به بیمه است.
۲. برای حمل و نقل هوایی:
EXW (Ex Works): فروشنده مسئول تحویل کالا در محل تولید یا انبار خود است و خریدار مسئول هزینهها و ریسکهای حمل و نقل کالا تا مقصد نهایی است.
CIP (Carriage and Insurance Paid To): فروشنده مسئول هزینهها و ریسکهای حمل و نقل کالا تا مقصد نهایی است، اما خریدار مسئول هزینهها و ریسکهای مربوط به بیمه است.
۳. برای حمل و نقل زمینی:
FCA (Free Carrier) : فروشنده مسئول تحویل کالا به حامل در محل تعیین شده است و خریدار مسئول هزینهها و ریسکهای حمل و نقل کالا از آن نقطه به بعد است.
DAP (Delivered at Place) : فروشنده مسئول هزینهها و ریسکهای حمل و نقل کالا تا مقصد نهایی است، اما خریدار مسئول هزینهها و ریسکهای مربوط به گمرکرسانی و تحویل کالا در مقصد است.
تفاوت بین اینکوترمز ۲۰۲۰ و اینکوترمز ۲۰۱۰
- تغییر در برخی اصطلاحات: در اینکوترمز ۲۰۲۰، برخی اصطلاحات و تعاریف تغییر کردهاند. به عنوان مثال، اصطلاح DAT در اینکوترمز ۲۰۱۰ به DPU تحویل در مکان در اینکوترمز ۲۰۲۰ تغییر کرده است.
- اضافه شدن دو اصطلاح جدید: در اینکوترمز ۲۰۲۰، دو اصطلاح جدید به نامهای DPU تحویل در مکان , CNI بارگیری و تخلیه در محل اضافه شده است. این اصطلاحات جدید برای پاسخگویی به نیازهای بازار و تغییرات در حمل و نقل بینالمللی اضافه شدهاند.
- تغییرات در شرایط و مسئولیتها: به عنوان مثال، در برخی از اینکوترمزها، مسئولیت بارگیری و تخلیه کالا به خریدار منتقل شده است.
- توضیحات و راهنماهای جدید: این توضیحات شامل مثالها، توضیحات جزئیتر و راهنماییهای عملی برای استفاده از هر اصطلاح در شرایط مختلف است.تغییرات در بارگیری و تخلیه: در اینکوترمز ۲۰۲۰، برخی از اصطلاحات مربوط به بارگیری و تخلیه کالا تغییر کرده است. این تغییرات به منظور روشنتر شدن شرایط و مسئولیتهای مربوط به بارگیری و تخلیه کالاها انجام شده است.
بسیار مهم است زمانی که میخواهید از قوانین اینکوترمز استفاده کنید حتما اشنایی کامل با قوانین داشته باشید و یا در صورت نیاز از یک متخصص در این زمینه راهنمایی بگیرید تا راحت تر بتوانید کارهای خود را مدیریت کنید.
بارگیری به وسیله حمل در محل (فروشنده) | پرداخت حقوق و عوارض گمرکی صادرات | حمل به بندرگاه صادرکننده | قرار گیری بار در بندر صادرکننده | بارگیری در بندر صادرکننده | حمل به بندرگاه واردکننده | قرارگیری بار در بندر واردکننده | بارگیری در وسیله حمل در بندر واردکننده | حمل به مقصد خریدار | بیمه | عملیات ترخیص کالا در مقصد | حقوق و عوارض گمرکی در مقصد | |
EXW | خیر | خیر | خیر | خیر | خیر | خیر | خیر | خیر | خیر | خیر | خیر | خیر |
FCA | آری | آری | آری | خیر | خیر | خیر | خیر | خیر | خیر | خیر | خیر | خیر |
FAS | آری | آری | آری | آری | خیر | خیر | خیر | خیر | خیر | خیر | خیر | خیر |
FOB | آری | آری | آری | آری | آری | خیر | خیر | خیر | خیر | خیر | خیر | خیر |
CFR | آری | آری | آری | آری | آری | آری | خیر | خیر | خیر | خیر | خیر | خیر |
CIF | آری | آری | آری | آری | آری | آری | خیر | خیر | خیر | آری | خیر | خیر |
CPT | آری | آری | آری | آری | آری | آری | خیر | خیر | خیر | خیر | خیر | خیر |
CIP | آری | آری | آری | آری | آری | آری | خیر | خیر | خیر | آری | خیر | خیر |
DAF | آری | آری | آری | آری | آری | آری | خیر | خیر | خیر | خیر | خیر | خیر |
DES | آری | آری | آری | آری | آری | آری | خیر | خیر | خیر | آری | خیر | خیر |
DEQ | آری | آری | آری | آری | آری | آری | آری | خیر | خیر | آری | خیر | خیر |
DDU | آری | آری | آری | آری | آری | آری | آری | آری | آری | آری | خیر | خیر |
DDP | آری | آری | آری | آری | آری | آری | آری | آری | آری | آری | آری | آری |
سوالات متداول
اینکوترمز چیست؟
اینکوترمز مجموعهای از قوانین و اصطلاحات است که توسط اتاق تجارت بینالمللی (ICC) تهیه شده و برای تعیین مسئولیتها، وظایف و هزینههای مربوط به حمل و نقل، بستهبندی، بیمه و تسلیم کالا در قراردادهای خرید و فروش بینالمللی استفاده میشود.
چه کسی قوانین اینکوترمز را منتشر میکند؟
اتاق تجارت بینالمللی (ICC) مسئول تهیه و انتشار قوانین و اصطلاحات اینکوترمز است.
آیا قوانین اینکوترمز هر چند سال یکبار به روز میشوند؟
هر چهار سال یکبار، ICC نسخه جدیدی از اینکوترمزها را منتشر میکند تا با تغییرات جدید در تجارت بینالمللی هماهنگ شود.
چگونه میتوان به آخرین نسخه اینکوترمز دسترسی پیدا کرد؟
از منابعی مانند وبسایت رسمی اتاق تجارت بینالمللی (ICC)، نسخه چاپی اینکوترمزها و منابع حقوقی و تجاری مرتبط استفاده کنید.
چه منظوری از هر یک از اصطلاحات مذکور در اینکوترمزها است؟
هر یک از اصطلاحات اینکوترمزها نقش مشخصی در تعیین تقسیم مسئولیتها و هزینهها بین خریدار و فروشنده در حمل و نقل کالاها دارند. بهتر است قواعد و تعاریف هر یک از این اصطلاحات را مطالعه کنید تا در قراردادهای خرید و فروش بینالمللی خود به صورت صحیح استفاده کنید.